Πολιτιστικό Δίκτυο «Οι μαθητές συνομιλούν με τις συλλογές του ΜΕΤ ΠΠ & εμπνέονται, μαθαίνουν, δημιουργούν»

Το Θεματικό Πολιτιστικό Δίκτυο "Οι μαθητές συνομιλούν με τα αντικείμενα του ΜΕΤ & εμπνέονται, μαθαίνουν, δημιουργούν" οργανώνεται από το Τμήμα Πολιτιστικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαϊας και το Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας. Ο Γενικός Στόχος του είναι να αντιληφθούν οι μαθητές το ρόλο του μουσείου ως χώρου στον οποίο συλλέγονται, μελετώνται, διατηρούνται, εκτίθενται τεκμηρία του ανθρώπινου πολιτισμού και περιβάλλοντος με στόχο τη μελέτη, εκπαίδευση, ψυχαγωγια (International Council of Museums), περνώντας από το προσωπικό βίωμα της συλλογής, στη συλλογική ανάγκη ύπαρξης ενός Μουσείου γενικά και στην ανάγκη ύπαρξης ενός Μουσείου Επιστημών και Τεχνολογίας.

 Προτεινόμενες δραστηριότητες:

•  Διερεύνηση των νοητικών αναπαραστάσεων των μαθητών:

Δίνεται το ερώτημα « Τι σας έρχεται στο μυαλό ακούγοντας τη λέξη μουσείο;» ή «Τι περιέχει ένα μουσείο κατά τη γνώμη σας;» και στη συνέχεια «Τι είναι και τι μπορεί να περιέχει ένα Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας;»

• Οι απαντήσεις καταγράφονται, αποδελτιώνονται και καθορίζουν τη σύνθεση των ομάδων, τα υποθέματα και τη στοχοθεσία.
• Ζητάμε στους μαθητές να μας μιλήσουν για το πώς διατηρούν τις οικογενειακές τους μνήμες (φωτογραφίες, ενθύμια, σουβενίρ από ταξίδια κ.τ.λ.)
• Συζητάμε γιατί όλοι κάνουμε κάτι τέτοιο(αναμνήσεις, οικογενειακές παραδόσεις, κειμήλια, παραμύθια: παράδοση από τη μία γενιά στην άλλη «τεκμηρίων» μια άλλης εποχής)
• Καταλήγουμε για το πώς αυτό γίνεται σε κοινωνικό επίπεδο, καταλήγοντας στα ΜΟΥΣΕΙΑ
• Από εδώ και πέρα εξειδικεύουμε στο μουσείο που θα ασχοληθούμε, εν προκειμένω, στο Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και στην προετοιμασία μας πριν την επίσκεψη, στις δράσεις μας κατά την επίσκεψη, στη σύνθεση της εμπειρίας μας μετά την επίσκεψη.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

Δραστηριότητες πριν την επίσκεψη στο Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας Πανεπιστημίου Πατρών

 Γενικοί στόχοι

1. Να κατανοήσουν τα παιδιά τη χρησιμότητα ενός τεχνολογικού μουσείου.
2. Να αναγνωρίσουν την αξία του.
3. Να το αγαπήσουν.
4. Να το εντάξουν ουσιαστικά στην καθημερινότητά τους ως πηγή γνώσης, διαδικασία μάθησης αλλά και ψυχαγωγίας.

Ειδικοί στόχοι

1. Να έρθουν σε επαφή με διαφορετικά είδη μουσείων επιστημών και τεχνολογίας.
2. Να ανακαλύψουν τα σημαντικότερα ανάλογα μουσεία της Ελλάδας και του κόσμου.
3. Να εντοπίσουν τις λειτουργίες του μουσείου αυτού.
4. Να διακρίνουν τα επαγγέλματα των εργαζομένων σε ένα τέτοιο μουσείο.
5. Να οικοδομήσουν την έννοια «μουσείο επιστημών και τεχνολογίας».
6. Να ανακαλύψουν τις αποδεκτές και μη συμπεριφορές σε ένα μουσείο.
7. Να έρθουν σε επαφή με τις διαδικασίες μάθησης σε ένα μουσείο.
8. Να συνδέσουν τη μάθηση με την επίσκεψη σε ένα μουσείο.
9. Να αξιολογήσουν την επίσκεψή τους.
10. Να επιλέγουν το μουσείο ως χώρο μάθησης και ψυχαγωγίας.

Πριν την επίσκεψη στο μουσείο θα πρέπει να προηγηθεί μια πολύπλευρη προετοιμασία των μαθητών. Ενδεικτικά παρατίθενται δραστηριότητες, από τις οποίες μπορούμε να διαλέξουμε τις καταλληλότερες για την ηλικία και το επίπεδο των μαθητών μας:

• Ακούμε, δραματοποιούμε και ζωγραφίζουμε το τραγούδι «Μες στο μουσείο», cd «Εδώ Λιλιπούπολη».
• Διερευνούμε ετυμολογικά τη λέξη μουσείο, ανατρέχοντας σε ορισμούς από έντυπα ή ψηφιακά λεξικά και από σχετικά βιβλία (π.χ. Μουσεία και Σχολεία, Δεινόσαυροι κι Αγγεία, Άλκηστις Κοντογιάννη, Εκδ. Ελληνικά γράμματα, Αθήνα, 1995, σελ 16 «Τι είναι μουσείο»).
• Συμπληρώνουμε την αναζήτηση με την ανάλογη διερεύνηση των λέξεων «επιστήμη, τεχνολογία».
• Φτιάχνουμε οικογένειες λέξεων με την ίδια ρίζα (μούσα, μουσική, μουσείο, επιστήμη, τεχνολογία) ανά ομάδα και η κάθε ομάδα τις αξιοποιεί φτιάχνοντας μια μικρή, μπορεί και σουρεαλιστική ή χιουμοριστική ιστορία.
• Ζητάμε με καταιγισμό ιδεών να αναφέρουν είδη μουσείων. Επεξεργαζόμαστε φύλλα εργασίας με κρυπτόλεξα για να προκύψουν και άλλα είδη μουσείων. Συζητάμε και αποδελτιώνουμε. Με τις ονομασίες των μουσείων που προκύπτουν (βυζαντινό, αρχαιολογικό, λαογραφικό, επιστημών και τεχνολογίας) γράφουμε προτάσεις στις οποίες οι μαθητές αποδίδουν απίθανες χρήσεις του μουσείου.
• Αναζητούμε πληροφορίες για σπουδαία μουσεία της Ελλάδας και του κόσμου.
• Κάθε ομάδα παρουσιάζει στην τάξη ένα μουσείο επιστημών και τεχνολογίας εθνικό ή διεθνές που θα επιλέξει.
• Δίνουμε ευκαιρίες σε μαθητές από άλλη χώρα να παρουσιάσουν ένα δικό τους μουσείο.
• Φτιάχνουμε ταμπλό αναφοράς τα οποία εμπλουτίζουμε.
• Συζητούμε για το πώς καταλήγουμε σε ένα μουσείο (Διαδικασίες       έρευνας, συλλογής, συντήρησης, τεκμηρίωσης, έκθεσης)
• Για να τους εμπλέξουμε σε ανάλογη διαδικασία ζητούμε να φέρουν ο καθένας από ένα αντικείμενο π.χ. κινητό τηλέφωνο, παλιό σταθερό τηλέφωνο, παλιό ραδιόφωνο κλπ λαϊκής τέχνης, το διερευνούμε, τεκμηριώνουμε την προέλευση, τη χρήση, την κατασκευή του, το φωτογραφίζουμε, το εκθέτουμε στην τάξη μας)
• Δίνουμε το χάρτη της πόλης και ζητούμε ανά ομάδα να χαράξουν τη διαδρομή από το σχολείο στο μουσείο ΜΕΤ Π. Πατρών, από τα σπίτια τους στο μουσείο, από το σχολείο στο μουσείο.
• Φτιάχνουμε μια ιστορική γραμμή και τοποθετούμε πάνω τα μουσεία της πόλης για να καταδείξουμε το πιο πρόσφατο της δημιουργίας των Μουσείων Επιστημών και Τεχνολογίας.
• Ζητούμε από τις ομάδες να σχεδιάσουν πώς θα κανόνιζαν την επίσκεψη σε ένα μουσείο, τηλεφωνώντας στην υπεύθυνη υπάλληλο του μουσείου. Αναθέτουμε, αφού το σχεδιάσουν και το καταγράψουν, να το αναπαραστήσουν ως θεατρικό δρώμενο (κάποιο μέλος της ομάδας τηλεφωνεί και λέει τα συμφωνημένα από την ομάδα και κάποιο άλλο μέλος υποδύεται τον/την αρμόδιο υπάλληλο). Επιβραβεύουμε την ομάδα που κατά κοινή ομολογία τα κατάφερε καλύτερα με το να κανονίσει πραγματικά την επίσκεψη.
• Αναθέτουμε στους μαθητές να συντάξουν ερωτηματολόγια για τους λειτουργούς του μουσείου. (Ηχογραφούμε τις συνομιλίες ή απλά σημειώνουμε τις απαντήσεις κατά την επίσκεψη).

• Καλλιεργούμε την κατάλληλη συμπεριφορά μέσα σε ένα μουσείο
  • Διαβάζουμε το απόσπασμα «Το μουσείο της ζωγραφικής», από το βιβλίο «Ο μικρός Νικόλας Διασκεδάζει», Ρ. Γκοσινί-Ζ.Ζ. Σανπέ, σελ. 89-95, και συζητούμε για το τι πήγε στραβά και γιατί.
  • Για μικρότερους μαθητές κατάλληλα θα ήταν «Ο μικρός Ερμής» του Ευγένιου Τριβιζά ή «Στο μουσείο» της Μαρίζα Ντεκάστρο
  • Αναθέτουμε ανά ομάδα τηλεφωνικά παιχνίδια ή θεατρικά δρώμενα ή κουκλοθέατρο (χρησιμοποιήστε ευτελή υλικά: εφημερίδες, παλιές κάλτσες, χαρτοσακούλες) με θέματα που θα στοχεύουν στην καλλιέργεια ορθής συμπεριφορά στο μουσείο π.χ. «Δυο αγάλματα ραδιόφωνα συζητούν τις περιπέτειές τους», «Ένα αγγείο τηλέφωνο εξομολογείται τα παθήματά του», «Ο φύλακας του μουσείου παραπονιέται στη μαμά του», Τα ποντίκια που κατοικούν στο μουσείο συζητούν για τους καλούς και τους φασαριόζικους επισκέπτες… κ.τ.λ.
  • Παίζουμε «παγωμένες εικόνες», ζητώντας από τους μαθητές να αναπαραστήσουν το έκθεμα, τον επισκέπτη που το παρατηρεί, κάποιον που εμποδίζει λόγω της θέσης που έχει πάρει, τη στάση του φύλακα, της ξεναγού, του εμψυχωτή, του βοηθού, του αρχαιολόγου, του επιστήμονα, τι γίνεται εάν κάποιος πάει να ακουμπήσει ένα έκθεμα, ώστε να ορίσουμε το πώς στεκόμαστε, πού, πώς παρατηρούμε.
• Αναθέτουμε στις ομάδες να φτιάξουν δύο ταμπλό οδηγιών με το τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να κάνουμε στο μουσείο που πρόκειται να επισκεφθούμε.

• Κεντρίζουμε τη φαντασία πριν την επίσκεψη αναθέτοντας στα παιδιά ασκήσεις φαντασίας, να γράψουν και να δραματοποιήσουν ή να σχεδιάσουν ένα κόμικ με θέματα όπως:
  • Τα βράδια, όταν το μουσείο κλείνει τα αντικείμενα ζωντανεύουν. Τι συμβαίνει; Τι συζητούν; Πού πάνε; Ποιους συναντούν;
  • Δυο γειτονικά εκθέματα συζητούν για…

Κατά την επίσκεψη

Παρακολουθούμε μια εκπαιδευτική δράση στο ΜΕΤ.

Επιλέγουμε να δούμε από κοντά τα αντικείμενα που προτείνονται από το Δίκτυο και επιλέγουμε με τους μαθητές ένα από αυτά για αν αναπτύξουμε τη δική μας εκπαιδευτική δράση.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ:

ΠΥΡΣΙΑ, ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΜΕ ΜΑΝΙΒΕΛΑ, ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ, ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ, ΠΙΚΑΠ, ΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΟ, ΓΡΑΜΜΟΦΩΝΟ, ΜΟΡΣΙΚΟΣ ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΣ, ΤΕΛΕΞ, ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΟΣ ΜΕΤΑΛΛΑΚΤΗΣ, ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΝΤΕΜ

Δραστηριότητες μετά την επίσκεψη

Αφού οι μαθητές επιλέξουν ένα από τα αντικείμενα που προτείνονται κατά την επίσκεψή τους στο ΜΕΤ θα πρέπει μετά την επιστροφή τους στην τάξη :

• • Να μελετήσουν την τεχνολογική πορεία αυτού, τη σχέση του με τις επιστήμες, τις κοινωνικές ανάγκες που υπαγόρευσαν τη δημιουργία και τη μετάλλαξή του.
  • Να το αναπαραστήσουν εικαστικά. Να το φανταστούν να αφηγείται την ιστορία του.
  • Να περιγράψουν τη μετάλλαξη του αντικειμένου στο μέλλον, όπως οι μαθητές το φαντάζονται.
  • Να αναπτύξουν εκπαιδευτικές δράσεις γύρω από το επιλεγμένο αντικείμενο και να προτείνουν μία, την οποία θα παρουσιάσουν οι μαθητές στην τελική παρουσίαση του δικτύου την Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων.

Επίσης: 

• Συζητάμε, σχολιάζουμε, συνθέτουμε τις εμπειρίες μας από την επίσκευψη.

• Φτιάχνουμε ένα κολάζ με μουσεία Επιστημών και Τεχνολογίας του κόσμου.

• Φτιάχνουμε μια αφίσα για το Μουσείο

• Γράφουμε μια ευχαριστήρια επιστολή στο Μουσείο

ή

• Ζητάμε από το μουσείο να μας «αξιολογήσει» ως επισκέπτες, αναπτύσσοντας μια φόρμα αξιολόγησης δικιά μας (τι είδους επισκέπτες υπήρξαμε; Ήσυχοι; Προετοιμασμένοι; Μεθοδικοί; Πώς σταθήκαμε μπροστά στα εκθέματα; Κάναμε εύστοχες ερωτήσεις στο προσωπικό του μουσείου; Σεβαστήκαμε το χώρο και το χρόνο της επίσκεψης; κ.τ.λ.) ή ζητώντας να συμπληρώσει αυτή που πιθανά εκείνο διαθέτει.